https://www.volkskrant.nl/economie
Acht van de tien grote verzekeraars in Nederland en een aantal grote Nederlandse pensioenfondsen investeren in totaal miljarden euro’s in bedrijven die betrokken zijn bij wapenproductie. Van dat geld komt een aanzienlijk deel terecht bij fabrikanten die wapens leveren aan controversiële landen zoals Saoedi-Arabië.Jarl van der Ploeg en Remy Koens18 juni 2015, 2:00
Dat blijkt uit twee verschillende onderzoeken, een in opdracht van de Eerlijke Verzekeringswijzer (een mede-initiatief van vredesorganisatie PAX) en een onderzoek van de
Volkskrant onder vijf grote Nederlandse pensioenfondsen.
Uit
het onderzoek van de Eerlijke Verzekeringswijzer van komt naar voren dat
acht van de tien grote verzekeraars begin 2015 zo’n 7 miljard euro
hadden uitstaan bij bedrijven die onder meer tanks, bommen,
radarsystemen en kruisraketten leveren aan landen met een rafelrandje.
‘Daar worden bijvoorbeeld mensenrechten geschonden, er geldt een EU- of
VN-wapenembargo tegen. Het zijn conflictgebieden of fragiele staten waar
militaire aankopen gepaard gaan met corruptie’, zegt Suzanne Oosterwijk
van PAX. ‘Vaak repressieve regimes dus, waar je als fatsoenlijke
verzekeraar ver vandaan moet blijven.’
advertentie Advertentie van ONVZ Zeewier als duurzame (voedsel)bron
Van
de tien onderzochte verzekeraars gaan alleen Achmea en ASR vrijuit,
stelt Oosterwijk. Allianz, Aegon, Delta Lloyd, Legal & General, NN
Group, Generali, APG en SNS Reaal investeren volop in bedrijven als het
Italiaanse Finmeccanica, dat treinen bouwt maar ook militaire
helikopters levert aan Libië en Nigeria en raketten aan Pakistan en
Saoedi Arabië.
Ook bij een aantal grote pensioenfondsen is
beleggen in wapenhandel schering en inslag. Zo heeft ABP ruim 1,1
miljard euro geïnvesteerd in wapenfabrikanten die handelen met wat de
Eerlijke Verzekeringswijzer ‘controversiële landen’ noemt, PME 194
miljoen, BPF Bouw 128 miljoen en PFZW 100 miljoen. Van het fonds Metaal
en Techniek zijn de precieze bedragen onbekend, maar is wel zeker dat er
bij minstens acht van ‘s werelds grootste wapenfabrikanten geld
uitstaat.
Uit een opiniepeiling van onderzoeksbureau Motivaction
blijkt dat tweederde van de Nederlanders dit soort investeringen
‘(zeer) onacceptabel vindt. Voor ruim 80 procent van deze groep zijn ze
reden over te stappen naar een andere verzekeraar.
De
meeste verzekeraars en pensioenfondsen zeggen dat ze bij hun
beleggingen juist veel aandacht hebben voor mensenrechten en zich
bovendien houden aan nationale en internationale wetten. Pensioenfonds
ABP laat bijvoorbeeld weten ‘in zijn rol als aandeelhouder met
verschillende bedrijven in de luchtvaart- en defensiesector gesprekken
te hebben gevoerd over mensenrechten en landenrisico’s, waarna een
bedrijf zoals Finmeccanica zijn landenrisicobeleid verder heeft
verscherpt’. Ook zeggen de beleggers met nadruk niet te investeren in
bedrijven die betrokken zijn bij de productie van landmijnen en
clusterwapens.
De investeringen vormen vaak een miniem deel van
de totale beleggingsportefeuille van de verzekeraars en pensioenfondsen,
maar ‘het antwoord op de vraag of al die miljarden veel zijn, blijft
wat mij betreft ja’, zegt Oosterwijk. ‘In het kader van hun
maatschappelijke verantwoordelijk zouden verzekeraars simpelweg geen
geld moeten investeren in bedrijven die wapens leveren aan landen zoals
Saoedi-Arabië; een land dat onlangs nog verboden clustermunitie
gebruikte in Jemen en bekendstaat vanwege een belabberde
mensenrechtensituatie.’
Finmeccanica
Lees ook het voorbeeld van Aegon, de verzekeringsmaatschappij die voor 1,1 miljoen euro investeerde in Finmeccanica, een van de grootste wapenproducenten ter wereld.